Serwer NAS do małej firmy (materiał z Biznes24)

Serwer NAS, czyli pamięć dyskowa podłączona do sieci (Network Attached Storage) to naprawdę świetne urządzenie. Pozwala na bezpieczne przechowywanie danych dzięki jednoczesnym wykorzystaniu kilku nośników (np. dysków twardych), skonfigurowanych w tak zwaną macierz RAID. W razie awarii jednego nośnika nie tracimy danych – ich kopia znajduje się na pozostałych nośnikach. Ale NAS ma mnóstwo innych zalet, o których opowiedzieliśmy w naszym programie w Biznes24.

NAS jest tak naprawdę małym komputerkiem, który podłączamy do sieci lokalnej. Jego sprzętowa konfiguracja jest bardzo podobna do komputerów stacjonarnych. NAS ma wydajny procesor (najczęściej są to układy w architekturze ARM lub zwykłe procesory Intela w architekturze x86). Do tego dochodzi duża ilość pamięci RAM, szybki interfejs sieciowy Ethernet (co najmniej 1000 Mbit/s, czyli Gigabit Ethernet) oraz miejsce na instalację jednego, dwóch, czterech lub więcej nośników danych – dysków twardych lub SSD. Nośniki można łączyć w macierze RAID (Redundant Array of Independent Disks), które zwiększają bezpieczeństwo danych – wszystkie informacje zapisywane są na kilku nośnikach jednocześnie.

JBOD a RAID – podobieństwa i różnice

Jeśli na serwerze przechowujemy mało istotne dane, ale potrzebujemy jak największej ilości przestrzeni, dyski połączyć można w jedną, dużą przestrzeń JBOD (Just a Bunch Of Disks). Po instalacji na przykład dwóch dysków 4 TB, dzięki JBOD możemy uzyskać jednolitą przestrzeń na dane o pojemności 8 TB. Jednak w przypadku awarii jednego z nośników tracimy zapisane na nim dane (dalej można odczytać dane z drugiego nośnika).

Inną metodą jest konfiguracja dysków w macierz RAID 0 (stripping). Również powiększa ona przestrzeń na dane (2 dyski 4 TB dają przestrzeń 8 TB), ale dane zapisywane są blokami naprzemiennie raz na jednym, a raz na drugim dysku. Macierze RAID 0 pozwalają na zapis i odczyt danych ze znacznie wyższą prędkością niż z pojedynczego dysku (teoretycznie macierze RAID 0 z dwóch dysków ma wydajność dwukrotnie wyższą niż pojedynczy taki dysk). Jednak w przypadku awarii jednego nośnika tracimy wszystkie dane (także zapisane na drugim nośniku).

• Przeczytaj także: RAID w pigułce

Jeśli zależy nam na bezpieczeństwie danych, powinniśmy skonfigurować dyski w macierz RAID 1 (mirroring) – w przypadku dwóch dysków – lub RAID 5 – w przypadku 3 dysków lub więcej.

RAID 1 polega na jednoczesnym zapisie tych samych danych na pierwszym i drugim dysku. W przypadku awarii jednego dysku nie tracimy żadnych plików, bo wciąż mamy kopię na drugim dysku. Należy w tej sytuacji szybko wymienić wadliwy dysk na nowy. Macierz się wtedy odbudowuje (proces trwa niestety kilka godzin) i po odbudowaniu nasze dane znów są chronione.

Podobnie macierz RAID 5 złożona z trzech lub więcej dysków chroni nasze dane przed awarią pojedynczego nośnika – jeśli dowolny z trzech lub czterech nośników ulegnie awarii, wystarczy usunąć go z serwera i podmienić na sprawny, by macierz ponownie się odbudowała.

Dobre dyski to podstawa bezpieczeństwa danych

W przypadku gdy na serwerze przechowujemy ważne dane, powinniśmy zainwestować w dobrej jakości dyski twarde przeznaczone specjalnie do serwerów NAS (lub w ogóle serwerów dyskowych).  Takie dyski różnią się od nośników do komputerów stacjonarnych tym, że przystosowane są do pracy pod zwiększonym obciążeniem – nie powinny ulec awarii podczas pracy 24 godziny na dobę przez wiele lat. Producenci takich dysków udzielają na nie często wydłużonej, na przykład 3-letniej gwarancji.

Dyski do serwerów dyskowych są oczywiście trochę droższe (kilkadziesiąt procent), ale w przypadku ważnych danych warto do nich dopłacić, by mieć pewność, że będą dłużej działać bezawaryjnie.

W naszej redakcji przetestowaliśmy w jednym z naszych serwerów specjalne dyski WD Red Plus o pojemności 12 TB. Dwa takie nośniki zainstalowaliśmy w serwerze QNAP TS-251, a następnie skonfigurowaliśmy je w macierz RAID 1.

Serwery NAS – zastosowania

Serwery NAS przede wszystkim służą do przechowywania plików. Po podłączeniu do sieci lokalnej widoczne są jako dodatkowy komputer, który udostępnia dużą przestrzeń na współdzielone dane. Każdemu użytkownikowi w sieci można założyć na serwerze jego własne konto, więc przy łączeniu się z serwerem będzie on musiał się do niego zalogować swoim loginem i hasłem. Ale będzie miał wówczas swój prywatny folder, do którego inni użytkownicy nie będą mieli dostępu. Jednocześnie będzie mógł także korzystać ze wspólnego folderu publicznego, na przykład do wymiany danych z innymi współpracownikami.

Serwer NAS może też służyć jako chmura prywatna. Dostęp do danych możliwy będzie w tej konfiguracji przez internet, zarówno z komputerów, jak i smartfonów.

Na NAS-ie możemy też przechowywać naszą kolekcję zdjęć, filmów czy muzyki, która będzie potem dostępna nie tylko dla komputerów i smartfonów (także przez internet – oczywiście po zalogowaniu się), ale także dla telewizorów smart czy sieciowych odtwarzaczy multimedialnych.

Serwery NAS mają jeszcze niezliczoną ilość zastosowań, o których na pewno napiszemy w przyszłości w oddzielnym artykule.