Western Digital NetCenter – dyski w sieci

Western Digital NetCenter to specjalizowany serwer plików – pamięć masowa klasy Network Attached Storage (NAS). Ci, którzy nie mieli styczności z takimi urządzeniami mogą przestraszyć się samej nazwy, natomiast osoby znające ten sprzęt z pewnością mogą potwierdzić, że to najprostszy sposób zwiększania pamięci dyskowej w sieci. A ponieważ sieci są wszechobecne, rozwiązanie wydaje się tak samo proste i naturalne jak dodanie do komputera drugiego dysku twardego.

Idea pamięci masowych Network Attached Storage podłączanych bezpośrednio do sieci LAN jest wręcz genialna. Można je uruchomić w ciągu kilku minut, bo montaż ogranicza się do podłączenia zasilania i kabelka sieciowego, a konfiguracja przez przeglądarkę (każdy NAS ma wbudowany serwer WWW) obejmuje kilka najważniejszych parametrów. Gdy pamięci tego typu zdobywały rynek, organizowano nawet zawody w ich konfiguracji – można to wykonać w ciągu zaledwie 2-3 minut. Właśnie w taki prosty sposób można zapewnić dodatkowe gigabajty lub terabajty przestrzeni dyskowej, z tych zasobów mogą korzystać wszyscy użytkownicy sieci (niezależnie od posiadanego systemu operacyjnego). Nie trzeba dbać o to, by komputer udostępniający zasoby był cały czas włączony. Ponieważ sieci są wszechobecne, jest to rozwiązanie równie naturalne jak dodanie kolejnego dysku twardego do komputera, jednak bez konieczności rozkręcania obudowy. Poza tym nie do każdego komputera da się dołożyć drugi napęd, czego przykładem są notebooki coraz bardziej wypierające komputery stacjonarne.

Użytkownicy sieciowych pamięci masowych muszą jednak liczyć się z pewną niedogodnością – wydajność jest ograniczona przepustowością sieci. Najlepszym rozwiązaniem jest Gigabit Ethernet, jednak jest on jeszcze mało popularny. Fast Ethernet oferuje szybkość do ok. 10 MB/s, a WiFi jeszcze mniejszą – stanowi to ułamek możliwości napędu. Jednak nie wydajność, lecz cena jest największą barierą w popularyzacji takich urządzeń. Jeśli dysk o pojemności 300 GB kosztuje np. 500 zł, to jest pewne, że napęd sieciowy (w obudowie, z odrobiną elektroniki i oprogramowania) kosztuje przynajmniej dwa razy więcej. W rozwiązaniach większego kalibru dysproporcje bywają jeszcze większe – różnica cen między macierzą SCSI a NAS może wynosić kilka tysięcy złotych. Tak więc z jednej strony NAS oferuje łatwość instalacji, a z drugiej – wydajność ograniczoną przepustowością sieci, a także dość wysoką cenę.


Opakowanie WD NetCenter

WD NetCenter należy do rodziny urządzeń WD Essentials i spełnia wszystkie założenia NAS – jest to dysk o pojemności do 160, 250 lub 320 GB, zamknięty we własnej obudowie o wymiarach około 5x16x24 cm. Z przodu obudowy znajduje się wyłącznik, zaś z tyłu – interfejs LAN Fast Ethernet (100 Mb/s), dwa port USB 2.0 do podłączenia drukarek lub dodatkowych dysków, gniazdo zasilające (odpowiedni zasilacz znajduje się w zestawie), przycisk do resetu i przywracania konfiguracji fabrycznej (oczywiście bez usuwania zasobów na dysku) oraz gniazdo zamka Kensington do zabezpieczenia urządzenia przed kradzieżą.


WD NetCenter

  

WD NetCenter

Oczywiście urządzenie jest wyposażone we własny system operacyjny, dysponuje serwerem WWW, a użytkownik uzyskuje dostęp do wszystkich funkcji za pomocą przyjaznego interfejsu graficznego. Dla użytkownika nie ma znaczenia co to jest za system, ale chcieliśmy zaspokoić swoją ciekawość i sprawdzić, czy to jest Linux, czy może Windows. Nmap wskazuje na Linuksa 2.4, co potwierdza fakt, iż NetCenter może w pełni skorzystać z zewnętrznych dysków USB z systemem FAT32, ale już nie NTFS (są one dostępne tylko do odczytu). W dodatku system operacyjny nie zajmuje przestrzeni dyskowej, jest zapewne wczytywany z pamięci półprzewodnikowej, a jego uruchomienie trwa kilkanaście sekund. Jednak urządzenie wykorzystuje funkcję zwaną Automatic Private IP Addressing (używa adresów z sieci 169.254.0.0, z których korzysta chyba tylko Microsoft), a oprogramowanie wykonano w technologii ASP – to wskazywałoby na system Windows.

W specyfikacji urządzenia producent podaje parametry typowe dla dysków twardych (obroty, czas wyszukiwania, bufor), choć w sieci nie mają one większego znaczenia. Ważniejsze są obsługiwane protokoły, więc dla porządku dodamy, że NetCenter działa w sieciach TCP/IP, pliki mogą być udostępniane przez protokół CIFS, a więc z zasobów mogą korzystać komputery z systemami Windows, MacOS czy Linux (przez Sambę). Dodatkowo, NetCenter obsługuje uniksowy system plików NFS, choć w warunkach domowych jest to mało istotny szczegół.

Urządzenie ma też wbudowanego klienta DHCP (może automatycznie pobierać konfigurację IP). Dodatkową funkcją, nie występującą w innych urządzeniach jest wbudowany serwer druku, do którego można podłączyć i współdzielić dwie drukarki. Warto również wspomnieć, że NetCenter został tak skonstruowany, by istniała możliwość łatwego dodania dwóch kolejnych napędów i zwiększenia w ten sposób pojemności sieciowej pamięci masowej. Niestety, nie wystarczy dokupienie drugiego dysku 3,5- calowego za 300-400 zł, lecz trzeba dokupić urządzenie Western Digitala z rodziny WD Essentials z portem USB 2.0 (ale na szczęście są one znacznie tańsze niż dyski sieciowe).


Współdzielenie plików

Wszystkie cechy WD NetCenter powodują, że urządzenie jest niezwykłe łatwe do uruchomienia. Producent oferuje oprogramowanie NetCenter EasyLink, które wykrywa dysk sieciowy, wyświetla jego zasoby, ewentualnie mapuje odpowiednie dyski w systemie. Nawet jeśli w sieci nie ma serwera DHCP i NetCenter nie może automatycznie pobrać adresu IP, zostaje wykorzystany adres 169.254.x.x i oprogramowanie może wykryć dysk w sieci. EasyLink umieszcza też w obszarze powiadomień swoją ikonkę, która daje dostęp do zasobów dysku, a także do jego interfejsu konfiguracyjnego.


EasyLink

  

EasyLink

My wykorzystaliśmy zupełnie inną metodę instalacji, nie wymagającą żadnego oprogramowania, a tym samym niezależną od systemu operacyjnego. Wystarczy bowiem podłączyć do dysku zasilacz i kabel sieciowy, następnie włączyć zasilanie i poczekać kilkanaście sekund na uruchomienie urządzenia.. Ponieważ obecnie niemal każda mała sieć korzysta z protokołu DHCP, a przynajmniej ma taką możliwość (każdy tani ruter ma wbudowany serwer DHCP), NetCenter automatycznie pobiera sobie adres IP. Wystarczy zalogować się do rutera i sprawdzić jaki to jest adres – w naszym przypadku był to 192.168.1.39.


DHCP Client List

  

Initial Setup

Znając adres dysku sieciowego, można zalogować się do niego, używając dowolnej przeglądarki. Automatycznie uruchamiana jest procedura konfiguracyjna (Initial Setup), w której użytkownik może wykonać dwie ważne czynności: ustawić nazwę użytkownika i hasło chroniące przed dostępem do interfejsu konfiguracyjnego (bardzo dobrze, że nie ma żadnych standardowych ustawień, np. „admin” z pustym hasłem), a także ustawić strefę czasową, datę i godzinę. Na tym kończy się prosta konfiguracja wstępna, ustawienia są zapisywane i można zalogować się do właściwego interfejsu konfiguracyjnego (podając już nazwę użytkownika i hasło). Jednak nie jest to niezbędne, ponieważ urządzenie ma wstępnie skonfigurowany jeden, dostępny dla wszystkich zasób o nazwie Shared Files, a więc już może służyć do współdzielenia plików.


Initial Setup

  

Initial Setup

Interfejs konfiguracyjny oferuje dodatkowe możliwości, na przykład możliwość udostępniania dodatkowych folderów, każdy z nich jest widoczny jako osobny zasób sieciowy, może być zamapowany w systemie jako osobny dysk. Również możliwe jest tworzenie zasobów prywatnych, ale odbywa się to na nieco innej zasadzie niż w innych urządzeniach tego typu. Przeważnie konieczne jest dodanie kont użytkowników oraz grup, każda osoba loguje się z własnym identyfikatorem i hasłem, dzięki czemu widzi tylko swój zasób prywatny oraz wszystkie udziały publiczne. Natomiast w NetCenter jest jeden użytkownik Guest, a każdego zasobu prywatnego jest inne hasło. Dzięki temu konfiguracja jest prostsza (nie wymaga tworzenia kont), a poszczególne osoby mają dostęp do określonych zasobów nie za względu na swój identyfikator czy przynależność do danej grupy, lecz dzięki znajomości hasła.

Aby stworzyć udział sieciowy, w programie konfiguracyjnym należy przejść do sekcji File Sharing, w której dostępne są trzy polecenia: Add Shared Folder, Remove Shared Folder oraz Rename Shared Folder – ich znaczenie jest chyba jasne. Jest jeszcze Update Security Settings, co oznacza nic innego, jak tylko zmianę zasobu publicznego na prywatny lub odwrotnie. Uciążliwe jest jednak to, że udostępnianie nowego zasobu sieciowego (zresztą nie tylko) wykonuje się przy pomocy kreatora. Trzeba wybrać polecenie Add Shared Foder, następnie przycisk Begin Wizard, w polu tekstowym wpisać nazwę, kliknąć przycisk Next, w następnym oknie wskazać wolumen na którym ma być utworzony katalog (choć domyślnie jest tyko jeden wolumen Main), znowu kliknąć Next, wybrać rodzaj zasobu (prywatny czy publiczny, ewentualnie podać hasło dostępu), kliknąć Finish, a następnie potwierdzić całe działanie kreatora przyciskiem Create Shared Folder. W ten sposób producent chciał ułatwić konfigurację urządzenia, ale chyba trochę przesadził…


File Sharing

  

File Sharing


Dodatkowe funkcje

Program konfiguracyjny WD NetCenter zawiera kilka dodatkowych sekcji – nie są one rozbudowane, więc możemy opisać praktycznie ich wszystkie możliwości. Pierwsza to System Summary, czyli informacja o stanie urządzenia: udostępnione zasoby dyskowe i stan drukarki, wykorzystanie przestrzeni dyskowej, nazwa urządzenia, wersja firmware’u itp.


System Summary

Ważna sekcja to General Setup. Można w niej zmienić konfigurację IP , a więc wykorzystać protokół DHCP lub podać adres IP i maskę podsieci ręcznie (oczywiście znów taka prosta czynność jest wykonywana za pomocą kreatora). Można także zmienić nazwę urządzenia i przynależność do grupy roboczej, zmienić nazwę użytkownika odpowiedzialnego za konfiguracje oraz jego hasło, ustawić datę i czas, a także zaktualizować firmware.


General Setup

  

General Setup

Trzecia sekcja Printer Sharing służy do współdzielenia drukarki z portem USB – drukarka po podłączeniu od razu jest „widziana” przez NetCenter, nie jest więc potrzebna żadna konfiguracja. By zainstalować drukarkę w systemie operacyjnym (mamy na myśli głównie Windows XP), należy skorzystać z Kreatora dodawania drukarki, podczas instalacji w otoczeniu sieciowym wyszukać NetCenter, zaś sterowniki do drukarki zainstalować lokalnie z płytki dostarczonej przez producenta.


NetCenter

  

Kreator dodawania drukarki

Ostatnia z ważnych grup ustawień to Drive Management – naszym zdaniem jest ona przygotowana trochę na wyrost. Struktura danych na dyskach obsługiwanych przez NetCenter jest taka, że urządzenie może zarządzać wieloma dyskami, na każdym z nich może być wiele wolumenów dyskowych o dowolnych rozmiarach, na każdym wolumenie wiele udostępnionych zasobów. Właśnie sekcja Drive Management pozwala na dodawanie i usuwanie dodatkowych dysków podłączonych do portów USB (polecenia Claim a Drive, Unclaim a Drive). Każdy dysk ma swoją nazwę, którą można zmienić (polecenie Rename a Drive).


Drive Management

  

Drive Management

Z kolei polecenia Create a New Volume, Resize a Volume, Rename a Volume oraz Remove a Volume pozwalają na zarządzanie wolumenami dyskowymi, choć sens ich wykorzystania nie jest dla nas oczywisty. Jedyną korzyścią wydaje się to, że każdy wolumen ma pewną ograniczoną pojemność, więc można tę funkcję wykorzystać do nakładania limitów dyskowych dla użytkowników czy poszczególnych zasobów. W interfejsie konfiguracyjnym można także sprawdzić stan napędu, przeglądając raport S.M.A.R.T. (polecenie View Disk Health).


Drive Management

  

Drive Management


Nasza ocena

Jak widać po tych krótkich oględzinach sprzętu, WD NetCenter nie jest urządzeniem skomplikowanym – do jego uruchomienia potrzebna jest minimalna wiedza o sieciach, a urządzenie podłączone do sieci i zasilania jest praktycznie od razu gotowe do użycia. Same czynności zarządzania danymi, współdzielenia drukarek czy rozbudowy o dodatkowy dysk również zrealizowano w taki sposób, by każdy mógł sobie poradzić z tymi czynnościami. Interfejs jest bardzo intuicyjny, a do jego obsługi niezbędna jest właściwie tylko znajomość języka angielskiego. Jedyny szczegół, który mógłby się przydać początkującym użytkownikom, to pomoc kontekstowa, dostępna w każdym oknie konfiguracyjnym. Tymczasem pomoc dostępna bezpośrednio w interfejsie konfiguracyjnym ogranicza się do kilku pytań i odpowiedzi (FAQ) oraz słowniczka.

Trochę bardziej zaawansowani lub wymagający użytkownicy dostrzegą jednak pewne szczegóły, które można by ulepszyć. Biorąc pod uwagę wydajność dysków i rosnącą popularność sieci Gigabit Ethernet aż prosi się, by zastosować w NetCenter właśnie taki interfejs sieciowy. Byłby to najlepszy sposób na eliminację najwęższego gardła, a na pewno nie wpłynąłby na cenę sprzętu. Poza tym ułatwienia w konfiguracji (mowa o kreatorach) wydają się trochę przesadzone. Być może interfejs powinien być dostępny w dwóch trybach, dla użytkowników początkujących i zaawansowanych.

Jednak zdecydowanie największą wadą takich rozwiązań jest cena – dyski NetCenter o pojemności 160, 250 i 320 GB kosztują przynajmniej dwa razy więcej, niż analogiczne napędy z interfejsami ATA. W dodatku użytkownik kupujący takie rozwiązanie ma świadomość, że automatycznie naraża się na dodatkowe koszty, bo na przykład rozbudowa takiego urządzenia o kolejne 250 GB wcale nie kosztuje tyle co napęd 250 GB (czyli ok. 500 zł), lecz ponad 700 zł. Tak więc użytkownicy nie mają przekonania do takiego sprzętu, bo jest on za drogi, zaś producenci niechętnie obniżają ceny, bo sprzedaje się to jeszcze w zbyt małych ilościach – w ten sposób koło się zamyka. Taka sytuacja trwa przynajmniej od pięciu lat – wielu producentów próbowało już sprzedaży urządzeń NAS, wcześniej czy później ponosili fiasko i wycofywali się z tego rynku.

       Zalety        Wady
  • prosta instalacja i intuicyjny interfejs
  • możliwość rozbudowy o dodatkowe napędy USB
  • możliwość współdzielenia drukarek
  • cena
  • nieco przesadne ułatwienia
  • brak zabezpieczeń danych (np. backup, RAID1)

Do testów dostarczył:
Western Digital
www.wdc.com

Sugerowana cena brutto (z podatkiem VAT): 820 zł (160 GB), 980 zł (250 GB), 1250 zł (320 GB).

0 0 votes
Article Rating
Powiadomienia
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
0
Would love your thoughts, please comment.x