Polska branża IT uczy się ESG (E-Environmental, S-Social, G-Governance)

Raport „Szanse i zagrożenia – odpowiedzialność społeczna i środowiskowa firm IT” wskazuje, że polska branża IT uczy się ESG (E-Environmental, S-Social, G-Governance). Jest to pierwszy tego typu raport w Polsce, który jest skoncentrowany na podejmowanych przez firmy działaniach w obszarze zrównoważonego rozwoju.

Okazuje się, że jedynie 11 proc. polskich firm IT podchodzi strategicznie do tych kwestii, a około 45 proc. nie wdrożyło żadnych działań wynikających bezpośrednio z chęci wywołania pozytywnej zmiany społecznej.

Badanie wskazuje, że zaledwie 5 proc. przedsiębiorstw branży technologicznej w Polsce mierzy swój ślad węglowy. Aż 75 proc. firm przekazuje zgromadzone dane podmiotom trzecim, naruszając zasady RODO. Dwie trzecie polskich przedsiębiorstw IT nie ma kodeksu etyki, a 60 proc. z nich nie wdrożyło żadnych działań antykorupcyjnych.

Co więcej, sektor technologiczny jest obecnie odpowiedzialny już za 4 proc. globalnej emisji gazów cieplarnianych, a udział ten będzie dynamicznie rósł.

Polska branża IT uczy się ESG – raport „Szanse i zagrożenia – odpowiedzialność społeczna i środowiskowa firm IT”

Firma doradcza INSPIRED oraz InCredibles Sebastiana Kulczyka przeprowadziły pod koniec ubiegłego roku pionierskie badanie dotyczące zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw sektora IT w Polsce.

Z przygotowanego przez nie raportu „Szanse i zagrożenia – odpowiedzialność społeczna i środowiskowa firm IT” wynika, że polska branża IT uczy się ESG (E-Environmental, S-Social, G-Governance). Większość polskich przedsiębiorstw IT prowadzi w tym zakresie działania nieusystematyzowane, które mogą nie sprostać regulacjom prawnym i społecznym.

Polskie firmy technologiczne nie badają swojego śladu węglowego.

Większość firm przekazuje dane podmiotom trzecim bez zgody użytkowników (niezgodność z RODO) i nie wdrożyło żadnych działań antykorupcyjnych.

Jasno wynika z tego, że przed polskim sektorem IT stoi poważne wyzwanie, a podkreślić należy, że stanowi on 7,6 proc. rynku UE. Polska zajmuje piąte miejsce wśród państw europejskich pod względem liczby zarejestrowanych przedsiębiorstw z sektora ICT oraz siódme miejsce, jeżeli chodzi o dynamikę wzrostu.

Dyrektywa Corporate Sustainability Reporting (CSRD)

W Unii Europejskiej od 2023 roku będzie obowiązywać dyrektywa Corporate Sustainability Reporting (CSRD). Ma ona za zadanie rozszerzać oraz uszczegóławiać obowiązek raportowania pozafinansowego na wszystkie firmy spełniające minimum dwa z następujących kryteriów: 40 mln EUR obrotu netto, 20 mln EUR w aktywach, 250 lub więcej pracowników.

Liczba regulacji ESG (E-Environmental, S-Social, G-Governance) na rynkach inwestycyjnych rośnie w lawinowym tempie, a więc jest już jasne, że zrównoważony rozwój to nie trend, lecz nowy paradygmat zmieniający zasady działania gospodarki.

„Nowoczesna gospodarka wymusza nowe reguły gry. Bez wszechstronnej, autentycznej strategii ESG coraz trudniej będzie pozyskiwać kolejne rundy finansowania, kredyty, klientów, wygrywać zagraniczne przetargi, tworzyć międzynarodowe konsorcja, transferować know-how czy przyciągać najbardziej wartościowych pracowników” – powiedział Sebastian Kulczyk, inicjator InCredibles, programu mentoringowego dla najbardziej innowacyjnych startupów z Polski.

Inicjatywa INSPIRED i programu InCredibles

Wyzwania związane z kwestiami środowiskowymi, społecznymi oraz ładu korporacyjnego, czyli tzw. kwestiami ESG (z ang. E-Environmental, S-Social, G-Governance), przed którymi stoją firmy technologiczne, są istotne, gdyż sektor ten charakteryzuje bardzo niewielki zakres regulacji w tym zakresie.

W związku z tym z inicjatywy INSPIRED i programu InCredibles Sebastiana Kulczyka pod koniec 2021 roku przeprowadzono badanie pt. „Polskie firmy technologiczne wobec globalnych wyzwań”, którego efektem jest pierwszy tego typu raport w Polsce „Szanse i zagrożenia – odpowiedzialność społeczna i środowiskowa firm IT”. Można pobrać go ze strony INSPIRED.

Skupia się on na kilku aspektach ESG, w tym, jaki wpływ na środowisko i społeczeństwo ma polska branża IT. Porusza także temat ładu korporacyjnego oraz bezpieczeństwa danych. Pokazuje modelowe rozwiązania, przykłady działań oraz prognozy na przyszłość.

Badanie dowodzi, że takie opracowania są potrzebne, aby uświadomić osobom decyzyjnym w firmach, że jedynie 11 proc. polskich firm IT podchodzi strategicznie do kwestii ESG. Za to nieświadomych, czyli takich, które nie wdrożyły żadnych działań wynikających bezpośrednio z chęci wywołania pozytywnej zmiany społecznej, jest około 45 proc..

Polska branża IT a kwestie środowiskowe

Z raportu można wysnuć niepokojące wnioski. Podejście polskich firm IT do kwestii środowiskowych jest powierzchowne, nieuporządkowane i zazwyczaj dyktowane korzyściami ekonomicznymi.

Jedynie 5 proc. przedsiębiorstw branży technologicznej w Polsce mierzy swój ślad węglowy, ale mimo tego połowa deklaruje, że będzie to robić w kolejnych latach. Większość przedsiębiorstw nie wytwarza ani nie kupuje energii z OZE lub nie wie, czy wykorzystuje zieloną energię w codziennym funkcjonowaniu. 90 proc. firm nie analizuje sposobu, w jaki ich oprogramowanie wpływa na zużycie energii.

„Trudno nie odnieść wrażenia, że większość polskich przedsiębiorstw technologicznych myśli o środowisku naturalnym niejako przy okazji szukania oszczędności. Symptomatyczna jest wynoszona na ekologiczne sztandary możliwość pracy zdalnej – w dobie COVID-19 to standard i konieczność, a nie świadoma prośrodowiskowa inicjatywa. Najlepiej widać to po małej popularności działań bliższych podstawowej działalności, ale wymagających większego zaangażowania i nakładów finansowych, jak mierzenie śladu węglowego, niskoemisyjne rozwiązania programistyczne czy korzystanie z energii OZE” – powiedziała Marta Lesiewska, inicjatorka powstania raportu, Founder & Consultant INSPIRED.

Wpływ społeczny

Dużo lepiej wygląda kwestia wpływu społecznego. Według badania dwie trzecie polskich firm IT angażuje pracowników pro-bono i low-bono, a 56 proc. samodzielnie organizuje akcje charytatywne lub inną pomoc dla potrzebujących.

Polska branża IT, a konkretnie przedsiębiorstwa poświęcają średnio około 400 godzin rocznie na działania pro-bono i około 300 na low-bono, co odpowiada 23 proc. i 17 proc. pełnowymiarowego etatu.

„Dobre rozumienie misji pro-społecznych w większości polskich przedsiębiorstw utrzymuje się na podstawowym poziomie. Najbardziej powszechne są zbiórki finansowe lub wsparcie rzeczowe dla osób potrzebujących lub schronisk dla zwierząt” – powiedziała Marta Lesiewska.

Ład korporacyjny – etyka i procedury antykorupcyjne

Zupełnie inaczej wygląda kwestia etyki i procedur antykorupcyjnych. Dwie trzecie polskich przedsiębiorstw IT nie ma kodeksu etyki, a aż 60 proc. z nich nie wdrożyło żadnych działań antykorupcyjnych.

Jedynie dwie z badanych firm przeprowadza zewnętrzny audyt dotyczący wykrywania zachowań korupcyjnych. Nieco ponad połowa firm deklaruje, że rezygnuje ze zleceń i przetargów budzących wątpliwości natury etycznej. Co trzecie przedsiębiorstwo nigdy się z taką sytuacją nie spotkało.

„Skuteczny i przestrzegany kodeks etyki, wsparcie różnorodności, działania antykorupcyjne czy możliwość anonimowego zgłaszania wątpliwości i naruszeń nie powinny być na rynku wyróżnikami – powinny być standardem” – podkreśla Marta Lesiewska.

Bezpieczeństwo danych osobowych – RODO

W badaniu została ujęta również kwestia ochrony danych osobowych. 9 na 10 badanych firm wdrożyło politykę bezpieczeństwa danych klientów i inne polityki bezpieczeństwa danych osobowych. Okazuje się, że aż 40 proc. przedsiębiorstw nie wie, jak postąpić w sytuacji naruszenia przepisów dotyczących danych osobowych i ich „wycieku”.

Bardzo niepokojący jest wysoki odsetek firm, które przekazują zgromadzone informacje podmiotom trzecim bez wiedzy osób udostępniających swoje dane. Do takich praktyk przyznało się aż 75 proc. badanych. Natomiast co trzecia firma technologiczna przekazująca dane osobowe innemu podmiotowi nie podpisuje odpowiedniej umowy powierzenia.

„Z badania wynika, że polskie firmy technologiczne zdążyły wdrożyć szereg rozwiązań formalnych zabezpieczających ich interesy oraz osób, których danymi dysponują. Martwi jednak praktyka, szczególnie bardzo niska świadomość i gotowość do reakcji w sytuacjach awaryjnych. Fakt, że 40 proc. przedsiębiorstw technologicznych nie wie, jak ma się zachować w przypadku wycieku danych jest sygnałem alarmowym dla całej branży” – dodaje Marta Lesiewska.

Deklaracje firm związane ze strategią ESG

Pozytywnym wnioskiem są niewątpliwie deklaracje badanych firm odnośnie przyszłości. Większość z nich deklaruje, że będzie rozwijać strategię ESG, szczególnie w zakresie ochrony klimatu, ładu korporacyjnego oraz wpływu na otoczenie społeczne.

Źródło: Inspired